Ebeveynler için ChatGPT Rehberi
Ebeveynler için ChatGPT Rehberi
Hiç şüphesiz, ChatGPT yılın en büyük teknoloji hikayesi.
Tarihte en hızlı yaygınlaşan uygulama oldu, okullarda ve üniversitelerde tartışma yarattı ve hatta Google'ın Kırmızı Kod yayınlamasına neden oldu!
Ama siz bu konuda henüz bir şey duymadıysanız ya da ChatGPT kafanızı henüz meşgul etmiyorsa bu yazı sizin için! Okumaya devam edin çünkü sizi hızlıca konuya çekebilmek için örnek bir “kopya çalışması” ve ek olarak bu ilgi çekici teknoloji ile çocuklarınızı nasıl yönlendirmeniz gerektiğine dair bazı ipuçları hazırladık.
ChatGPT Nedir?
ChatGPT, çok çeşitli isteklere insan-vari yanıtlar sağlamak için yapay zekanın yeni bir formatını (üretken yapay zeka) kullanan çevrimiçi bir yazılım programıdır.
Ve emin olabilirsiniz ki, daha önceki versiyonlarına göre tepkileri çok daha az robotik ve çok daha zekice geliyor.
Reçete edilmiş bir tarife, yazılmış bir şiire, tercüme edilecek bir metne ihtiyacınız varsa ChatGPT size yardım edebilir.
Bu yazılımı, Google gibi düşünün, ancak steroidler üzerinde kurulu olarak. ChatGPT, sizi binlerce arama sonucuna boğmak yerine, bunları bir konuşma biçiminde özetleyebiliyor.
Elon Musk ve Sam Altman tarafından 2015’te San Fracisco‘da kurulan OpenAI adında bir startup tarafından geliştirildi.
Tüm yeni girişimcilikte (start-up) olduğu gibi pek çok yatırımcı sırada bekliyor ve tartışmasız içlerinde en büyüğü Microsoft.
ChatGPT’ye kendini tarif etmesini istediğimizde, şöyle yanıt verdi:
ChatGPT, OpenAI tarafından geliştirilmiş bir konuşma yapay zeka modelidir. Var olan en gelişmiş ve ileri dil modeli olan GPT-3 (Generative Pre-trained Transformer - Üretken Önceden Eğitilmiş Dönüştürücü -3) mimarisi üzerine kurulmuştur.
Bu model, internette yer alan çok sayıda metin verisi üzerinden eğitildi; çok çeşitli konu ve sorulara insan-vari yanıtlar üretmesi sağlandı. Chatbot'lar, dil çevirisi, içerik üretimi gibi ve benzeri birçok uygulamayı güçlendirmek için kullanılabilir.
Basitleştirilmiş bir anlatımla - ChatGPT, saniyeler içinde "insan-vari" içerik üretmek, dil çevirisi ve özetleme yapmak, arama motoru sonuçları sağlamak için üretken yapay zeka kullanır. Matematik sorularını çözebilir, şakalar yazabilir, bir özgeçmiş ve ön yazı hazırlayabilir, kod yazabilir ve hatta bir iş görüşmesine hazırlanmanıza yardımcı olabilir.
Nasıl Çalışır?
ChatGPT, geniş bir dil modeli (Large Language Model) veya kısaca LLM tarafından desteklenmektedir; bu, insan dilini anlamak ve büyük miktarda veriye dayalı yanıtlar oluşturmak üzere programlandığı anlamına gelir.
Karşısındaki kullanıcının önceki mesajından bağlamı hatırlama veya “günlüğe kaydetme” ve bunu konuşmanın ilerleyen kısımlarında yanıtlar oluşturmak için kullanıp “insanmış gibi” bir his verme yeteneğine sahiptir.
Ne Kadar Popülerdir?
OpenAI’ın Kurucu ortağı Sam Altman’ın tweetine göre; sadece yayına alındıktan beş gün sonra ChatGPT 1 milyon kullanıcıya erişti.
Sadece iki ay içerisinde; aylık 100 milyon aktif kullanıcıyı bir araya getirerek tarihin en hızlı büyüyen uygulaması oldu.
Size bir fikir vermesi açısından; TikTok’un 100 milyon kullanıcıya erişmesi 9 ay; Instagram’ın ise 2,5 yıl sürdüğünü hatırlatalım.
Hiç şüphesiz, popülaritesinin temel sebebi erişim kolaylığı ve yeteneklerinin sınırsız gibi görünüyor olması.
Kullanımı inanılmaz kolay; bir kez hesap oluşturduktan sonra sadece metin alanına sorunuzu ya da talebinizi yazıyorsunuz. Pek çok sosyal medya platformunun aksine kullanıcılar için bir alt yaş sınırı yok.
Hukuki bir özet metin yazmaktan, soruları yanıtlamaya ve yaklaşık 100 dilde arkadaşlık yapabilmeye kadar her konuda yardımcı olabileceğinden, çoğumuz onu günlük hayatımızda kolayca kullanmanın bir yolunu bulabiliriz.
Bazı uzmanlara göre ChatGPT’nin zamanlaması da başarılı olmasının bir diğer nedeni.
Rönesans döneminin 14. YY’ da Kara Ölüm'ü takip ettiği yaygın olarak biliniyor, bu nedenle ChatGPT, Covid ile yaşadığımız 2-3 senelik çok uzun ve zor dönemden sonra yaratıcılığın arttığı bir zamanda gelmiş olabilir.
Maliyeti Ne Kadar?
ChatGPT halen ücretsiz bir servis ancak yakın zamanda ChatGPT Plus adında premium bir versiyonu duyuruldu.
Ayda $20’a kullanıcılar chatbot’a talebin çok yoğun olduğu zamanlarda bile hızlı yanıt alma erişimi sağlayabilecekler.
Yeni özelliklere öncelikli erişim de yeni kullanıcılara sunulacak.
Rakibi Var Mı?
Microsoft kısa bir süre önce, ChatGPT işlevlerinin bir kısmını Bing ve Edge arama motorlarına ekleyeceğini, ancak ChatGPT'den daha güçlü olan yeni nesil OpenAI modelini kullanacağını duyurdu. Eğer bir Microsoft müşterisi iseniz, size bu konuda bir davetiye gönderilmesi konusunda beklemede kalın!
Google, piyasaya süreceği yeni uygulaması Bard’ı yeni açıkladı. Bard, ChatGPT'ye benzer bir uygulama ancak en büyük farkı, web'deki güncel bilgileri kullanması, ChatGPT'nin veri kaynaklarının güncellenme tarihi ise Eylül 2021 (ChatGPT kaynağından onaylanmıştır. )
Bard’ın da yakın zamanda hazır olması bekleniyor. İlginçtir ki, Google aslında 2021'de Lamda'nın (Language Model for Dialogue Applications - Diyalog Uygulamaları için Dil Modeli) piyasaya sürülmesiyle sohbet yapay zekasını benimseyen ilk şirketti, ancak tüketici sürümünü çıkartmadı ve böylece ChatGPT'nin son kullanıcıya ulaşan ilk sürüm olması için geniş bir açık alan bıraktı.
Bir Ebeveyn olarak Nelerden Endişe Duymalıyım?
ChatGPT'nin meraklı bir zihni beslemeye yardımcı olacağına ve meraklı çocuklar için çevrimiçi zaman geçirmenin büyüleyici bir yolu olacağına şüphe yok, ancak biz ebeveynlerin, çocuklarımızın olabildiğince güvende kalmasını sağlamak için bilmesi gereken birkaç nokta var.
1.ChatGPT Senin Ödevlerini Yapabildiği Zaman
Hiç şüphesiz; ChatGPT’nin bir kompozisyon yazmak, matematik problemini çözmek ya da İngilizce ev ödevini çevirmek için kullanılması okulların, üniversitelerin ve ebeveynlerin en büyük endişesi. Yurtdışında, bazı okullar ChatGPT’nin kullanımını şimdiden yasakladı, bir kısmı ise ChatGPT tarafından hazırlanacak ödevlerden kaçınmak için müfredatını yeniden hazırlıyor.
Ancak, ChatGPT tarafından üretilmiş çalışmaları tespit edebilen yeni yazılımların piyasaya sürülmesiyle bu endişeler giderilebilecek gibi görülüyor.
Stanford Üniversitesi, DetectGPT ‘yi çıkardı. Bu uygulama ile öğretmenler, ödevler hazırlanırken ChatGPT chatbot’u veya benzer bir LLM (Geniş Dil Modelleri) kullanıp kullanılmadığını tespit edebilecekler. ChatGPT, ayrıca kendi ChatGPT yazılım tespit aracını çıkardı ancak bu onun “kusurlu” görünmesine sebep olabilir.
Ne yapmalı? Bazı uzmanlar, ChatGPT ile birlikte çalışılması gerektiğine ve eğer bilgece kullanılırsa güçlü bir öğrenme aracı olacağına inanıyor.
Sizin bu konuda ne düşündüğünüzden bağımsız olarak, size önerimiz bu konuda çocuğunuzun okuluyla yakın olarak çalışıp ChatGPT kullanımı konusundaki politikalarını anlamanız ve çocuğunuzu buna göre yönlendirmeniz.
2.Uygunsuz İçerik
ChatGPT, amacının “uygun ve bilgi verici yanıtlar üretmek” olduğunu belirtse de bunun her zaman böyle olacağının bir garantisi yok. Bu konuda bir açık yakalayabilmek için, ChatGPT’de hatırı sayılır bir zaman geçirdik ve şunu belirtmekten mutluyuz ki herhangi bir açık yakalayamadık.
Görünen o ki, uygulamanın uzak durduğu belirli konular var ve hangi soruların cevaplanmaması veya hangi konulardan kaçınılması gerektiği noktasında iyi belirlenmiş sınırlara sahip, ancak bunlara güvenmeyin!
Ne yapmalı? Eğer bu konuda endişeleriniz varsa çocuğunuzun ChatGPT kullanımı esnasında birinin gözetiminde olduğundan emin olun.
3.ChatGPT Her Zaman Doğru Anlamaz
ChatGPT’nin IQ’su ve kapsamı sınırsız olsa da mükemmel değil.
İçerik oluştururken içerik olarak yanlış olduğuna dair raporların yer almasının yanı sıra veri kaynaklarının son güncellenme tarihi de : Eylül 2021.
Ne yapmalı? Çocuğunuzun oluşturduğu içeriğin doğruluğunu iki kez kontrol edin ve çocuğunuzu araştırma projeleri için güvenilir ve güvenli bir kaynağa yönlendirin.
Ve son olarak önerimiz – Eğer henüz ChatGPT’yi kullanmadıysanız, kendinize bir fincan kahve yapın ve denemeye başlayın.
Çevrimiçi dünyadaki her şey gibi, çocuğunuzun güvende olmasına yardımcı olmak istiyorsanız nasıl çalıştığını anlamanız gerekiyor.
Ve eğer ne soracağınıza karar veremediyseniz, “Akşama ne pişirsem?” sorusuyla başlamaya ne dersiniz?
Sadece buzdolabınızda bulabildiklerinizi metin kutusuna yazın ve saniyeler içerisinde ChatGPT sizin için bir tarif hazırlasın.
Afiyet olsun !
Bu içerik 23 Şubat 2023 tarihinde https://www.mcafee.com/blogs/family-safety/a-parents-guide-to-chatgpt/ adresinde Alex Merton-McCann tarafından yayınlanan A Parent’s Guide to ChatGPT başlıklı makale kaynak alınarak oluşturulmuştur
Hiç şüphesiz, ChatGPT yılın en büyük teknoloji hikayesi.
Tarihte en hızlı yaygınlaşan uygulama oldu, okullarda ve üniversitelerde tartışma yarattı ve hatta Google'ın Kırmızı Kod yayınlamasına neden oldu!
Ama siz bu konuda henüz bir şey duymadıysanız ya da ChatGPT kafanızı henüz meşgul etmiyorsa bu yazı sizin için! Okumaya devam edin çünkü sizi hızlıca konuya çekebilmek için örnek bir “kopya çalışması” ve ek olarak bu ilgi çekici teknoloji ile çocuklarınızı nasıl yönlendirmeniz gerektiğine dair bazı ipuçları hazırladık.
ChatGPT Nedir?
ChatGPT, çok çeşitli isteklere insan-vari yanıtlar sağlamak için yapay zekanın yeni bir formatını (üretken yapay zeka) kullanan çevrimiçi bir yazılım programıdır.
Ve emin olabilirsiniz ki, daha önceki versiyonlarına göre tepkileri çok daha az robotik ve çok daha zekice geliyor.
Reçete edilmiş bir tarife, yazılmış bir şiire, tercüme edilecek bir metne ihtiyacınız varsa ChatGPT size yardım edebilir.
Bu yazılımı, Google gibi düşünün, ancak steroidler üzerinde kurulu olarak. ChatGPT, sizi binlerce arama sonucuna boğmak yerine, bunları bir konuşma biçiminde özetleyebiliyor.
Elon Musk ve Sam Altman tarafından 2015’te San Fracisco‘da kurulan OpenAI adında bir startup tarafından geliştirildi.
Tüm yeni girişimcilikte (start-up) olduğu gibi pek çok yatırımcı sırada bekliyor ve tartışmasız içlerinde en büyüğü Microsoft.
ChatGPT’ye kendini tarif etmesini istediğimizde, şöyle yanıt verdi:
ChatGPT, OpenAI tarafından geliştirilmiş bir konuşma yapay zeka modelidir. Var olan en gelişmiş ve ileri dil modeli olan GPT-3 (Generative Pre-trained Transformer - Üretken Önceden Eğitilmiş Dönüştürücü -3) mimarisi üzerine kurulmuştur.
Bu model, internette yer alan çok sayıda metin verisi üzerinden eğitildi; çok çeşitli konu ve sorulara insan-vari yanıtlar üretmesi sağlandı. Chatbot'lar, dil çevirisi, içerik üretimi gibi ve benzeri birçok uygulamayı güçlendirmek için kullanılabilir.
Basitleştirilmiş bir anlatımla - ChatGPT, saniyeler içinde "insan-vari" içerik üretmek, dil çevirisi ve özetleme yapmak, arama motoru sonuçları sağlamak için üretken yapay zeka kullanır. Matematik sorularını çözebilir, şakalar yazabilir, bir özgeçmiş ve ön yazı hazırlayabilir, kod yazabilir ve hatta bir iş görüşmesine hazırlanmanıza yardımcı olabilir.
Nasıl Çalışır?
ChatGPT, geniş bir dil modeli (Large Language Model) veya kısaca LLM tarafından desteklenmektedir; bu, insan dilini anlamak ve büyük miktarda veriye dayalı yanıtlar oluşturmak üzere programlandığı anlamına gelir.
Karşısındaki kullanıcının önceki mesajından bağlamı hatırlama veya “günlüğe kaydetme” ve bunu konuşmanın ilerleyen kısımlarında yanıtlar oluşturmak için kullanıp “insanmış gibi” bir his verme yeteneğine sahiptir.
Ne Kadar Popülerdir?
OpenAI’ın Kurucu ortağı Sam Altman’ın tweetine göre; sadece yayına alındıktan beş gün sonra ChatGPT 1 milyon kullanıcıya erişti.
Sadece iki ay içerisinde; aylık 100 milyon aktif kullanıcıyı bir araya getirerek tarihin en hızlı büyüyen uygulaması oldu.
Size bir fikir vermesi açısından; TikTok’un 100 milyon kullanıcıya erişmesi 9 ay; Instagram’ın ise 2,5 yıl sürdüğünü hatırlatalım.
Hiç şüphesiz, popülaritesinin temel sebebi erişim kolaylığı ve yeteneklerinin sınırsız gibi görünüyor olması.
Kullanımı inanılmaz kolay; bir kez hesap oluşturduktan sonra sadece metin alanına sorunuzu ya da talebinizi yazıyorsunuz. Pek çok sosyal medya platformunun aksine kullanıcılar için bir alt yaş sınırı yok.
Hukuki bir özet metin yazmaktan, soruları yanıtlamaya ve yaklaşık 100 dilde arkadaşlık yapabilmeye kadar her konuda yardımcı olabileceğinden, çoğumuz onu günlük hayatımızda kolayca kullanmanın bir yolunu bulabiliriz.
Bazı uzmanlara göre ChatGPT’nin zamanlaması da başarılı olmasının bir diğer nedeni.
Rönesans döneminin 14. YY’ da Kara Ölüm'ü takip ettiği yaygın olarak biliniyor, bu nedenle ChatGPT, Covid ile yaşadığımız 2-3 senelik çok uzun ve zor dönemden sonra yaratıcılığın arttığı bir zamanda gelmiş olabilir.
Maliyeti Ne Kadar?
ChatGPT halen ücretsiz bir servis ancak yakın zamanda ChatGPT Plus adında premium bir versiyonu duyuruldu.
Ayda $20’a kullanıcılar chatbot’a talebin çok yoğun olduğu zamanlarda bile hızlı yanıt alma erişimi sağlayabilecekler.
Yeni özelliklere öncelikli erişim de yeni kullanıcılara sunulacak.
Rakibi Var Mı?
Microsoft kısa bir süre önce, ChatGPT işlevlerinin bir kısmını Bing ve Edge arama motorlarına ekleyeceğini, ancak ChatGPT'den daha güçlü olan yeni nesil OpenAI modelini kullanacağını duyurdu. Eğer bir Microsoft müşterisi iseniz, size bu konuda bir davetiye gönderilmesi konusunda beklemede kalın!
Google, piyasaya süreceği yeni uygulaması Bard’ı yeni açıkladı. Bard, ChatGPT'ye benzer bir uygulama ancak en büyük farkı, web'deki güncel bilgileri kullanması, ChatGPT'nin veri kaynaklarının güncellenme tarihi ise Eylül 2021 (ChatGPT kaynağından onaylanmıştır. )
Bard’ın da yakın zamanda hazır olması bekleniyor. İlginçtir ki, Google aslında 2021'de Lamda'nın (Language Model for Dialogue Applications - Diyalog Uygulamaları için Dil Modeli) piyasaya sürülmesiyle sohbet yapay zekasını benimseyen ilk şirketti, ancak tüketici sürümünü çıkartmadı ve böylece ChatGPT'nin son kullanıcıya ulaşan ilk sürüm olması için geniş bir açık alan bıraktı.
Bir Ebeveyn olarak Nelerden Endişe Duymalıyım?
ChatGPT'nin meraklı bir zihni beslemeye yardımcı olacağına ve meraklı çocuklar için çevrimiçi zaman geçirmenin büyüleyici bir yolu olacağına şüphe yok, ancak biz ebeveynlerin, çocuklarımızın olabildiğince güvende kalmasını sağlamak için bilmesi gereken birkaç nokta var.
1.ChatGPT Senin Ödevlerini Yapabildiği Zaman
Hiç şüphesiz; ChatGPT’nin bir kompozisyon yazmak, matematik problemini çözmek ya da İngilizce ev ödevini çevirmek için kullanılması okulların, üniversitelerin ve ebeveynlerin en büyük endişesi. Yurtdışında, bazı okullar ChatGPT’nin kullanımını şimdiden yasakladı, bir kısmı ise ChatGPT tarafından hazırlanacak ödevlerden kaçınmak için müfredatını yeniden hazırlıyor.
Ancak, ChatGPT tarafından üretilmiş çalışmaları tespit edebilen yeni yazılımların piyasaya sürülmesiyle bu endişeler giderilebilecek gibi görülüyor.
Stanford Üniversitesi, DetectGPT ‘yi çıkardı. Bu uygulama ile öğretmenler, ödevler hazırlanırken ChatGPT chatbot’u veya benzer bir LLM (Geniş Dil Modelleri) kullanıp kullanılmadığını tespit edebilecekler. ChatGPT, ayrıca kendi ChatGPT yazılım tespit aracını çıkardı ancak bu onun “kusurlu” görünmesine sebep olabilir.
Ne yapmalı? Bazı uzmanlar, ChatGPT ile birlikte çalışılması gerektiğine ve eğer bilgece kullanılırsa güçlü bir öğrenme aracı olacağına inanıyor.
Sizin bu konuda ne düşündüğünüzden bağımsız olarak, size önerimiz bu konuda çocuğunuzun okuluyla yakın olarak çalışıp ChatGPT kullanımı konusundaki politikalarını anlamanız ve çocuğunuzu buna göre yönlendirmeniz.
2.Uygunsuz İçerik
ChatGPT, amacının “uygun ve bilgi verici yanıtlar üretmek” olduğunu belirtse de bunun her zaman böyle olacağının bir garantisi yok. Bu konuda bir açık yakalayabilmek için, ChatGPT’de hatırı sayılır bir zaman geçirdik ve şunu belirtmekten mutluyuz ki herhangi bir açık yakalayamadık.
Görünen o ki, uygulamanın uzak durduğu belirli konular var ve hangi soruların cevaplanmaması veya hangi konulardan kaçınılması gerektiği noktasında iyi belirlenmiş sınırlara sahip, ancak bunlara güvenmeyin!
Ne yapmalı? Eğer bu konuda endişeleriniz varsa çocuğunuzun ChatGPT kullanımı esnasında birinin gözetiminde olduğundan emin olun.
3.ChatGPT Her Zaman Doğru Anlamaz
ChatGPT’nin IQ’su ve kapsamı sınırsız olsa da mükemmel değil.
İçerik oluştururken içerik olarak yanlış olduğuna dair raporların yer almasının yanı sıra veri kaynaklarının son güncellenme tarihi de : Eylül 2021.
Ne yapmalı? Çocuğunuzun oluşturduğu içeriğin doğruluğunu iki kez kontrol edin ve çocuğunuzu araştırma projeleri için güvenilir ve güvenli bir kaynağa yönlendirin.
Ve son olarak önerimiz – Eğer henüz ChatGPT’yi kullanmadıysanız, kendinize bir fincan kahve yapın ve denemeye başlayın.
Çevrimiçi dünyadaki her şey gibi, çocuğunuzun güvende olmasına yardımcı olmak istiyorsanız nasıl çalıştığını anlamanız gerekiyor.
Ve eğer ne soracağınıza karar veremediyseniz, “Akşama ne pişirsem?” sorusuyla başlamaya ne dersiniz?
Sadece buzdolabınızda bulabildiklerinizi metin kutusuna yazın ve saniyeler içerisinde ChatGPT sizin için bir tarif hazırlasın.
Afiyet olsun !
Bu içerik 23 Şubat 2023 tarihinde https://www.mcafee.com/blogs/family-safety/a-parents-guide-to-chatgpt/ adresinde Alex Merton-McCann tarafından yayınlanan A Parent’s Guide to ChatGPT başlıklı makale kaynak alınarak oluşturulmuştur