Kötü Davranışlar
Kötü Davranışlar
https://www.guvenliweb.org.tr/İnternetin günümüzde yaygın bir iletişim aracı olarak kullanılması, beraberinde dikkat edilmesi gereken bazı kuralları da getirmektedir. İnternet üzerinde kabul edilebilir ya da edilemez davranışları tanımlayan kurallar “İnternet etiği” olarak adlandırılır. İnternet etiği olarak adlandırılan bu kurallar, İnternet kullanılırken diğer insanların haklarına saygılı olmak için ne yapılıp ne yapılamayacağına ilişkindir. Kullanıcı sayısı arttıkça etik anlamda kirlenme ve olumsuzlukların artacağı düşünülürse, İnternet’te sorunsuz olarak iletişim kurmak için İnternet etik kurallarının bilinmesi ve uygulanması gerekmektedir. İletişim kurduğunuz yöntem, ister e-posta olsun, ister haber grupları ve tartışma grupları olsun, isterse sohbet olsun, uygun davranmak önemlidir.
İnternette çoğu kişi kimliğini gizler. Sahte bir ad ve kimlikle İnternet’ten yararlanan kişi İnternet’teki diğer kullanıcılarla iletişime geçerken, fiziki olarak ulaşılamamanın rahatlığıyla, güncel hayatta olmadığı kadar rahat davranıp, kural tanımaz olur. Bu sebepten dolayı, İnternet’te insanlar birbirlerine karşı daha hoşgörüsüz, tahammülsüz ve saygısız davranmaktadır. İnsanlar yüz yüze geldiklerinde birbirlerine söyleyemeyecekleri şeyleri, yüzlerce kişinin üye olduğu e-posta gruplarında çok rahat söyleyebilmektedirler.
Bu saydıklarımızın yanında bilgisayarın bir suç işleme ve insanlara maddi ve manevi zararlar verme aracı olarak da kullanılması, İnternet ve bilgisayar kullanırken uyulması gerekli ahlâki kuralların belirlenmesi ihtiyacını doğurmuş ve bu kurallara da “Netiquette” denilmiştir. İnsanların dikte edici, sıralanmış kurallara karşı antipatik davrandığı bir gerçek olmakla beraber, bu kuralları göz ardı etmek mümkün değildir. İnternet iletişim kuralları zamanla oluşmuş ve büyük çoğunluk tarafından kabul görmüştür.
Bu kuralları İnternet’i kullanmaya başlayan çocuklara da anlatmalı ve öğretmeli, anne ve babalar örnek olmalıdır.
İnternet’te Zorbalık (Bullying) Nedir?
Zorbalık; bir kişinin başka bir kişi üzerinde davranışları ve sözleri ile baskı kurmasıdır. Birisine kötü isimler takmak, çirkin sözler yazmak, aktivitelere almamak, konuşmamak ve korkutmak zorbalık örnekleridir.
Bunlar sizin veya çocuğunuzun başına gelmiş olabilir, belki de siz veya çocuğunuz başkalarına karşı bu tip davranışlarda bulunmuşsunuzdur.
Neden bazı çocuklar/insanlar zorbalık yapar?
Popüler olmaya çalışmak(!), sert görünmek istemek, kontrol bende diyebilmek, dikkat çekebilmek, kıskançlık duymak veya kendilerine zorbalık yapıldığı için…
Bazı zorbalar davranışlarının ne kadar yanlış olduğunu ve karşılarındaki kişinin neler hissettiğini anlamazlar bile.
Neden bazı çocuklara/gençlere zorbaca davranılır?
Zorbalığa maruz kalan çocukların veya gençler nedensiz olarak bu davranışlarla karşılaşmaları söz konusu olabildiği gibi bazen esmer/sarışın, uzun/kısa veya şişman/zayıf olmaları ya da konuşma şekilleri/şiveleri farklı olduğu için kendilerine zorbaca davranılır.
Bazen de çocuklar/gençler sessiz ve içe kapanık kişilikleri nedeniyle bu tür davranışlarla karşılaşırlar.
Zorbalık neden zararlıdır?
Bazı kişiler, çocukların/gençlerin zorbaca davranışlarının büyümenin bir parçası olduğunu düşünürler ancak bu tür davranışlarla karşı karşıya kalan çocuklar kendilerini yalnız, mutsuz ve korkunç içinde hissedebilirler. Kendilerini güvensiz hissederler hatta kendilerinde bir sorun olduğunu düşünürler. Kendilerine olan güvenlerini yitirirler.
Rehber Bilgiler
- Toplum karşısında kendinize yakıştırdığınız davranış biçimini, İnternet’in sanal ortamında da sürdürünüz, kimliğinizi saklayabileceğinizi umarak gerçek yaşamınızda benimsemediğiniz davranışları sergilemeyiniz.
- Başkalarına karşı saygılı olunuz, bunun kendinize olan saygınızın ve size başkalarının göstereceği saygının ön koşulu olduğunu unutmayınız.
- Düşüncelerinizi dile getirirken olumlu yaklaşmanın ve nazik bir ifade kullanmanın sağ duyunun gereği olduğunu hatırlayınız.
- Tartışmaların özelleşmesine ve kişiselleşmesine yol açmayınız.
- İnsanları duygusal yönden zedeleyici ve rahatsız edici iletilerin yayılmasına olanak vermeyiniz (örneğin amansız bir hastalığı olanların son isteği gibi sonuç alınması olasılığı çok kuşkulu iletilerin yayılmasına aracılık etmek ya da inançlar üzerinde yorumlar yapmak gibi)
- İstenmeden yapılan hataları hoşgörü ile karşılayıp, anlayışla yardımcı olmaya çalışınız.
- Kişilerin istemleri dışında iletiler alarak rahatsız olmalarını elinizden geldiğince önleyiniz, buna neden olmayınız.
- Size gelen bir iletiyi, başkasına aktarmak istediğinizde, bu iletiyi size gönderenin bunu isteyip istemediğinden emin olunuz.
Tüm bilgisayar kullanıcılarının uymaları gerektiği konusunda üzerine uzlaşılan ve dünya çapında kabul gören “Bilgisayar ahlâkı üzerine 10 altın kural” şu şekilde sıralanmaktadır;
- Bilgisayarı başka insanlara zarar vermek için kullanmayın.
- Başka insanların dosyalarını karıştırmayın.
- Bilgisayarı yalan bilgiyi yaymak için kullanmayın.
- Başka insanların bilgisayar kaynaklarını izin almadan kullanmayın.
- Yazdığınız programın sosyal hayata etkilerini dikkate alın.
- Başka insanların bilgisayar çalışmalarına karışmayın.
- Bilgisayarı hırsızlık yapmak için kullanmayın.
- Bedelini ödemediğiniz yazılımı kopyalamayın ya da kullanmayın.
- Başka insanların entelektüel bilgilerini kendinize mal etmeyin.
- Bilgisayarı saygı duyulacak, hakkında bahsedilecek şeyler için kullanın.